Радиациялык гигиена деген?м?з - адам ағзаларына ионды с?улен?? к?здер?н?? т?рлер? мен ?сер?н?? ж?не оны? қоршаған ортаға радиа-циялық қау?пс?зд?г?н зерттеуге, адам денсаулығын қорғау мен меди-циналық алдын алуға бағытталған жеке, дербес ғылым.
Радиациялық гигиена радиациялық е?бек гигиенасы деп б?л?нед?. Ол мекемелер мен ?нд?р?стерде, соны? ?ш?нде ионды с?уле к?з? бар медициналық мекемелер мен халықты радиациядан қорғау сұрақтарын қарастыратын коммуналды радиациялық гигиенада, жұмыс ?стеу кез?ндег? радиациялық қорғаныс шараларын ??деуд? зерттеумен айна-лысады.
5.1. ЯДРОЛЫҚ ФИЗИКАНЫ? НЕГ?З?
Радиоактивт?л?к - белг?л? ?лементтерд?? ?з бет?нше атом ядросын-да басқа ?лементтерд?? ядросына айналып, н?тижес?нде ионды с?уле шығаратын атом ядросыны? құрамы. Элементтерд?? бұндай жағдайға т?су?н радиоактивт? ыдырау дейд?. Табиғи изотоптарда кездесет?н радиоактивт? құбылыс табиғи радиоактивт?л?к деп аталады. Ал жасан-ды жолмен алынған химиялық ?лементтерд?? изотоптары - жасанды радиоактивт?л?к деп аталады. Радиоактивт?л?к құбылысты т?с?ну ?ш?н атом құрамын еске т?с?ру керек. Ол о? зарятты ядродан ж?не оны ай-налып тұратын тер?с зарядты ?лектрондардан тұрады.
Ядро жалпы т?с?н?к бойынша байланыстыратын нуклон яғни, про-тондар мен нейтрондардан тұрады. Бейтарап атомдағы протон саны ядро сыртындағы ?лектрондар санына те?. Ядродағы нуклондар ?зд?кс?з ерекше б?лшектермен алмасып отырады. Оларды - мезондар немесе ядро ке??ст?г?н?? кванттары деп атайды.
Атом номер? Z - ядродағы протон саны мен ядро зарядына те?. Яғни, сонымен қатар ядро зарядына да те?есед?. Б?рдей химиялық ?лементт?? атомыны? н?м?р? мен салмағы б?рдей болады. Нуклон мас-сасы шамамен 1840 есе ?лектрон массасынан ?лкен. Электон массасы-
ны? к?ш?л?г?не байланысты оны? массасын н?лге те?ест?рген. А - массалық саны ядродағы нуклон санына те?. Атомны? массалық саны химиялық ?лементт?? символынан кей?н жоғарғы сол жағында к?рсет?лед?.